U srijedu, 16. srpnja u 20 sati u Muzeju grada Rijeke otvara se izložba fotografija Mariusa Rošua Rumunjske pravoslavne crkve iz Vojvodine. Izložba obuhvaća 39 autorskih fotografija nastalih 2012. godine u 37 vojvođanskih naselja u kojima živi rumunjsko stanovništvo.
Zavod za kulturu vojvođanskih Rumuna, u saradnji sa Muzejem grada Rijeke, organizuje izložbu umetničkih fotografija na temu „Rumunske pravoslavne crkve iz Vojvodine”, koja obuhvata 39 autorskih fotografija Mariusa Rošua, izrađenih tokom 2012. godine, u 37 vojvođanskih naselja, u kojima živi rumunsko stanovništvo. Fotografije 39 molitvenih domova, rumunskih pravoslavnih crkava srpskog dela Banata biće izložene u Muzeju grada Rijeke, a svečano otvaranje je predviđeno za sredu, 16. jul, sa početkom u 20,00 časova.
Izložba fotografija Rumunske pravoslavne crkve iz Vojvodine autora Mariusa Rošua, prethodno je postavljena u Alba Juliji (Rumunija), Zrenjaninu (Srbija), Kovinu (Srbija); Temišvaru (Rumunija), Rešici (Rumunija) i Karansebešu (Rumunija).
„Rumunske pravoslavne crkve će po prvi put, ujedinjene izložbenim okvirom, makar za tren, našoj svakodnevnici doneti trenutke odabrane poniznosti i podstreka duhovnoj regeneraciji. Pred crkvama ćemo se probuditi kao pred onim putem koji se traži čitav život. Ovde, pred crkvama, mogli bismo da razumemo i nerazumljivo naše unutrašnjosti i našeg okruženja.
Stranice koje čekaju svoje listanje imortalizuju ono što je po svojoj definiciji večno. Konkretno, ovih 40 crkava, donete iz onih naselja srpskog dela Banata u kojima živi rumunsko stanovništvo, dočekuje nas nepokoloebljivom pobožnošću, koju rumunske crkve i hrišćani ovih naselja čuvaju s puno svetossti i energijom svoje vere. Treba da razumemo da već nekoliko stotina godina, upravo crkve se izdvajaju kao osobeni znaci naših rodnih mesta i jedine ostaju nepromenjene, uzdignute, ostaju prave pred sudom vremena…”
Marius Rošu (rođ. 1973. u Pančevu, Srbija), pravnik po profesionalnom opredeljenju, živi u Novom Sadu. Još od studentskih dana je pasioniran primenjenim dizajnom i grafičkim uređivanjem. Na ovaj način, potpisjue grafičko uređenje časopisa „Tišina ja govorim”, kkoji je uređivala Evropska asocijacija studenata prava (ELSA), na Pravnom fakultetu u Novom Sadu, nakon čega je usledilo na desetine časopisa (Tradiția, Ogledalo/Oglinda, Lumina, Piramida…), udžbenika, rečnika, bibliografija i CD-ova, u izdanju Zavoda za izdavanje udžbenika iz Beograda, Pravnog fakulteta u Novom Sadu, Društva srpsko-rumunskog prijateljstva, Zavoda za kulturu vojvođanskih Rumuna, Novinsko-izdavačke ustanove „Libertatea” iz Pančeva, Rumunskog društva (Fondacije) za etnografiju i folklor iz Vojvodine, Vlade Autonomne pokrajine Vojvodine i dr.
Nekoliko ovih izdanja, knjiga i publikacija, nagrađivano je na međunarodnim sajmovima knjiga u Srbiji i Rumuniji. Tako je, na primer, interaktivni CD na temu Rumunske crkve iz srpskog dela Banata, 2002. Godine nagrađen Specijalnom nagradom Međunarodnog sajma rumunskih knjiga u Jašiju (Rumunija), a kolekcija monografija Rumunskih crkava iz Banata, 2003. godine, nagrađena je na Međunarodnom salonu knjiga u Novom Sadu, za „izuzetne rezultate u razvoju, unapređenju i primeni grafičkog uređenja, za umetničku kreaciju i koncepciju grafičkog uređenja, koju je izradio Marius Rošu.”
Poslednjih godina, Marius Rošu se bavi umetničkom fotografijom, izrađujući impresivne slike svakodnevnog života ruralnog sveta, ali i brojnih svedočenja kulturnog nasleđa, čuvanom u rumunskim crkvama iz srpskog dela Banata.
O PROJEKTU
Izložba fotografija je jedan od rezultata projekta Rumunske pravoslavne crkve iz Vojvodine, kapitalni projekat Zavoda za kulturu vojvođanskih Rumuna, čiji je autor Kosta Rošu, a koji za osnovni cilj ima istraživanje, vrednovanje i promovisanje duhovnog i verskog života Rumuna iz Vojvodine, što će rezultati, u toku 2013. godine, izradom sveobuhvatne monografije, bogato ilustrovane i dobro dokumentovane, o svetim mestima za molitvu i o monumentalnim vrednostima koje rumunske pravoslavne crkve iz Vojvodine čuvaju i održavaju već vekovima.
Projekat je pre dvanaest godina pokrenulo Rumunsko društvo (Fondacija) za etnografiju i folklor iz Vojvodine, kojem se priključio Zavod za kulturu vojvođanskih Rumuna, nakon njegovog osnivanja 2008. godine, s ciljem da predstavi istorijsku pozadinu svake crkve na osnovu istraživanja koje je izvršio Kosta Rošu. Takođe, jedan od osnovnih ciljeva je i da se predstavi slikarstvo i arhitektura ovih crkava, na osnovu istraživanja koje je obavio kritičar umetnosti dr Adrian Negru. U okviru projekta, osim istorije i arhitekture crkava, istraživanja su proširena tokom 2005. i 2006. godine i na parohijske arhive i biblioteke u kojima su istoričar Valeriju Leu i bibliograf Kosta Rošu istražili sve fondove starih rumunskih knjiga i crkvenih hronika koje su se tu čivale. Tako, zahvaljujući Fondaciji, već imamo katalog starih knjiga koje se čuvaju u našim crkvama, sa opisima svakog primerka ovog kulturnog blaga Rumuna iz Vojvodine. Jedan od rezultata ovog projekta, nakon završenih istraživanja na terenu, bio je i Rečnik rumunskih sveštenika iz srpskog dela Banata (1761-2011), autora Koste Rošua, koji je 2011. godine obavljen u izdavaštvu ZKRV, a već sledeće godine, u saradnji sa Univerzitetskom izdavačkom kućom iz Kluža, pojavilo se i drugo izdanje dela Stare rumunske knjige i crkvene hronike iz Banata, autora Koste Rošua i Valerijua Leua, imajući u vidu da je prvo izdanje studije Stara rumunska knjiga iz Vojvodine nagrađena od strane Rumunske akademije.
