Galerija “Pizana” Vam predstavlja poznatog crnogorskog slikara Momčila Macanovića
Momčilo Macanović upravo je imao vrlo zapaženu samostalnu izložbu u Biblioteci grada Beograda posredsvom galerije Pizana. Umjetnik je izložio radove iz posljednjeg ciklusa, koji su nastali za potrebe samostalnog predstavljanja beogradskoj publici. U proteklom desetogodišnjem periodu Macanović je nastupao, kako samostalno tako i skupno, posredstvom galerije Pizana iz Podgorice, koja je i ovog puta organizirala njegovu izložbu. Jedan od zapaženih i uspješnih projekata bilo je samostalno predstavljanje Momčila Macanovića na prestižnom sajmu Europe Art u Ženevi, također u organizaciji galerije "Pizana", gdje je ostvario značajan uspjeh.
Macanovićeva strast za slikanjem ogleda se u višegodišnjem propitivanju i proucavanju sopstvenog djela. Školovan za kipara na cetinjskoj Akademiji, u klasi profesora Pavla Pejovića, Macanović se potom opredijelio za slikarstvo. Kiparsko obrazovanje daje nesumnjivo poseban pečat njegovom originalnom i neponovljivom stilu. U kombinaciji sa klasičnom figuracijom određenom u maniri vrhunskog majstorstva, njegovo slikarstvo se pozicioniralo u samom vrhu crnogorske likovne scene.
Na njegovim studiozno islikanim platnima treperi južna svjetlost ublažena perfekcijom koja asocira „holandske male majstore i postupke Holbajna i Direra. Svjetlost i sjena, smišljeno interpretirane, strukturiraju metafiziku dimenzija na mojim platnima“, kaže slikar. Međutim, ono po čemu njegov izraz podsjeća na likovni jezik starih majstora, jednog Van Ajka na primjer, jeste odmjerenost i precizioznost u postavljanju svih elemenata slike i minucioznost u obradi detalja.
On zapravo na sjajan, klasičan način slika savremene prizore dekirikovski neutrališući akciju lica, pretvarajući ih samo u elemente slike.
Takav način slikanja traži i tehnički i zanatski veliko umijeće. Slikarstvo Momčila Macanovića je rezime dobrog poznavanja istorije umjetnosti, korišćenja iskustva iz skulpturalnog građenja lika, introvertnih reminescencija na zbivanja u sadašnjosti, utvrđivanje vertikalnih veza u emotivnoj i realnoj organizaciji života. On je jedan od onih koji na svoj način traže istinu o životu i saopštavaju nam ono što su našli, sa nešto romantike, nostalgičnog bola, diskretne emocije i mnogo vještine.
Olga Perović
Ovo saznanje ne ograničava svest do koje se Macanović u svom slikarstvu uzdigao. Njegova misao seže dalje. On u biću koje egzistira otkriva tragove dva „straha“. Prvi je strah od apsoluta, od svodljivosti bivstva na puku datost stvari, prividno podudarnu sa činjenicama našeg saznanja. Drugi je strah od relativnosti, prožet sumnjom u postojanost stvari, pa i u samu realnost predstava o njihovoj egzistenciji. Ti strahovi ispunjavaju biće umjetnika naročitim osećanjem za koje je Sartr našao reč mučnina.
Tu mučninu osetljivi posmatrač otkriće u atmosferi ambijenta Macanovićevih slikanih prizora. Košmar koji u tim prizorima vlada nastaje u sudaru te dvije pozicije svesti, izvesnosti i skepse, sigurnosti i sumnje, analogno postojanosti i prolaznosti, bivstvu i ništavilu.
Umetnik se brani od mučnih posledica tog sudara, pokušavajući da nastalo „ludilo“ slike sveta pretvori u sistem. Ali, on time nije oslobođen osećanja mučnine. Ono se obnavlja u stalnom sukobu predstava i činjenica koje grade tu sliku. Zar nije paradoksalno to što o činjenicama sudimo na osnovu predstava? Kad je već tako, nije li onda košmar „naših“ najluđih slika sveta ravan po značaju logičnoj predstavi svetskog reda i harmonije?
Macanović zna da se taj apsurd može iskazati samo na slikovit način, kroz prizore koji apsurdnu relaciju predstava i činjenica ne mogu da razreše, ali mogu da je učine vidljivom. Ovde je reč o onom istom osećanju apsurdnog ustrojstva sveta koje Macanovićev zemljak i sugrađanin Vojo Stanić izražava sa gestom vedre, parodične ironije. Kod Macanovića, to osećanje izraženo je sa čudnom, „hladnom“ ozbiljnošću iza koje se skriva intimna težina doživljaja. Ta težina oseća se u samoj strukturi Macanovićevog slikanog prizora koja sugeriše paradoksalni doživljaj punoće u prostoru i praznine u vremenu.
U misterioznim Macanovićevim prizorima razvijena je čitava jedna metafizika zaustavljenog kretanja. Statičnost njegovih figura, čak i onih čiji položaj nagoveštava pokret, ukazuje na nedostatak vremena u obilju prostora, što određuje njihovu sudbinu. Ta je sudbina fatalno ista za žive ljude i kamene statue, za oblake i zidove, za drveće i stene, za more i kopno, za zvuke i tišine. Macanović zna da prizori tako tamne tanane metafizičke strukture mogu da imaju dejstva u slikarstvu samo ako izgled svakog njihovog detalja ima punu fizičku ubedljivost. Otud njegovi urbani predeli i enterijeri poseduju upadljivu, „durbinsku“ jasnoću koja bi, već sama po sebi, mogla da im da fantastičan izgled.
Izlišno je isticati koliko je takav način slikanja zahtevan tehnički i zanatski. Macanović te zahteve ispunjava sa neobičnom sigurnošću koja se ne može pripisati ni dobroj školi ni upornom radu, već urođenoj, prirodnoj sposobnosti. Njegova je sreća što „ima ruku“ koja može da postigne sve što od nje traži…
