Roman Đuranović predstavlja radove iz posljednjeg ciklusa "Lifestyle" koji je nastao isključivo za potrebe njegovog samostalnog predstavljanja u Njemačkoj. Organizator izložbe je gradonačelnik Schwalmtala, gosp. Reinhold Shulz, koji je pokazao veliki interes za njegovo stvaralaštvo i uputio poziv galeriji Pizana. Tijekom niza godina ova galerija podržavala je umjetnike koji su ostvarili međunarodnu prepoznatljivost, ali i njemačke likovne umjetnike koji su već priznati na svjetskoj art sceni. Posebno treba istaći naklonost njemačkih kuratora i galerista, koja datira od njegovog prvog predstavljanja u Berlinu, u okviru izložbe Montenegrin beauty. U attachu se nalazi tekst Svetlane Racanovic, nase ugledne istoricarke umjetnosti, koja je bila komesar na bijenalu u Veneciji prije cetiri godine, a koja je tokom svoje karijere napisala znacajne stranice o ovom umjetniku.
Travestiranje realnosti i simulacija sreće
Đuranovićeve slike nisu refleks realnosti kao mimetički konstrukt, nisu produkt podsvijesti i “izmijenjenih stanja uma”, nisu tvorevine «čiste» a neobuzdane fantazije, niti ekspresija unutarnjih dubina sopstva. One su sintetičke slike, intelektualni brikolaži, produkti autentičnog montažnog postupka koji sklapa i povezuje različitosti. One nisu samo demonstracija suverenosti umjetnikovih egzekutorskih moći i perfektnosti formalizacije svih gradivnih elemenata rada, one afirmišu sam medij, sam domen «klasične slike» time što vrše ekstenziju njenog «manevarskog prostora», što joj dozvoljavaju da se «infiltrira» u svijet elektronski virtuelnog, što je čine dovoljno «sigurnom u sebe» i svjesnom svoga okruženja da osjeti unutarnju logiku drugih jezika slike ilegitimno pravo da prisvoji i da upotrijebi njihove operativne tehnike, «radne» postupke i instrumentarij recimo, filmskog jezika, jezika kompjuterski modifikovanih slika, jezika medijskih slika i same realnosti koja se manifestuje kao slikovna struktura, korpus ili kompleks slikovne prirode i moći.
Ovi produkti slikarske vještine nemaju svojstva, ne indukuju dejstvo klasične, renesansne slike i njene prostorne dispozicije (tip slike-prozora kao pogled u konstruisani svijet kao iluziju produženja realnog), niti strukturalnu organizaciju modernističke slike (slika naglašene materijalnosti, neprozirnosti površine koja afirmiše sopstvenu autonomnost i distancu u odnosu na objektivni svijet, na izvanslikovnu realnost). Oni tradicionalnom tehnikom dostižu svojstva savremene, medijske slike; one kao da su posredovani prizori, scene transponovane, “destilovane” i sintetisane upotrebom nekog optičkog ili elektrooptičkog instrumentarija ili “filtera”- ekrana.
Natpis: Crna Gora modifikovan kao «klasični» logotip Coca-Cola, obligatorni detalj niza Đuranovićevih slika zavrijedivši time privilegovani status umjetnikovog potpisa, funkcioniše kao etiketa sa natpisom: zemlja porijekla. On postaje prelamač/preusmjerivač značenja, on locira prizore, kontekstualizuje ih i konkretizuje, daje im specifičnu “lokalnu obojenost”. On postaje novokreirana markica kvaliteta nedefinisane upotrebne vrijednosti. Ova nova nacionalna zastava nije okrenutost časnoj prošlosti niti projekcija svijetle budućnosti. Transformacija po obrascu: analogija – mimezis – identifikacija (Crna Gora kao Coca-Cola), vizuelno i semantičko preklapanje/pretapanje dvije firme, dvije marke, jeste igra travestiranja, praktikovanje strategija kamuflaže koje operišu “na granici mogućeg”, u registru želje. Međutim, one ovdje imaju reverzibilno dejstvo, efekat međusobnog demaskiranja ili raskrinkavanja realnog statusa dvije alternirajuće vrijednosti. Takav efekat nije znak izmicanja stvari kontroli, devijacija umjetnikovog koncepta, već upravo potvrda njegove inteligentne taktike “zametanja tragova”, prividno naivne igre slova, ustvari, smišljenog inteziviranja dejstva “udara realnog”, činjenja stvari očiglednim.
Ime: Crna Gora, postalo je epoleta za javno pokazivanje i glasno razmetanje; postalo je stvar lokalne opsesije, instrument trendovskog re-kreiranja, prearanžiranja i instant modernizacije “nacionalnog imidža”. U histeričnoj žudnji za blic uspjehom, ovdje se lokalno «punjenje» reklamira u ambalaži trade mark-a planetarne prepoznatljivosti, korporativne i brand strukture, megauspješnosti, ekstremne finansijske moći. Međutim, šema: Crna Gora kao Coca-Cola dejstvuje i i kao simptom i kao dijagnoza opšteg stanja u crnogorskom društvu, i mentalitetske i aktuelne sklonosti ka “nategnutim” vezivanjima, ka travestiranju realnosti i »lažnom predstavljanju«, ka stvaranju plagijata i produkciji dezinformacija, ka simuliranju funkcionisanja sistema, pohranivanju iluzije uspješnosti i blagostanja koje će sigurno doći.
Konsekventno prirodi konteksta u koji su locirani, junaci Đuranovićevog univerzuma nisu potentne figure, ličnosti, već bezstrasni likovi, tipovibez individualnosti, entiteti ne i identiteti, humanoidi lišeni personaliteta. To su autizovane figure čije mirovanje nije pauza u akciji, nije poziranje kao vještina režiranja i svjesnog eksponiranja statusa ili stava, nije trendovsko to be cool kao insinuacija bezbrižnosti, kao simulacija sreće «niskog intenziteta». To je čekanje bez motiva i bez cilja, neka zaustavljenost u anesteziji, opuštenost ne kao relaksacija, kao akumuliranje snaga ili kao refleks/produkt finalizovanog dejstva, već manifestacija atrofiranosti, simptom impotentnosti uma, oznaka tjelesne pasivnosti replikanata današnjice čija se opšta nemoć kamuflira inteligentno i perfidno da bude viđena, ustvari, eksponira ciljanim strategijama prikrivanja identiteta modernim stajlingom, ambalažiranja u globalni (letargic) look.
Dalje, na jednom od prizora tijelo psa, presječeno da njegove dvije polovine markiraju rubne, ugaone zone dvije opozitne strane slike, dejstvuje kao inicijator ili identifikator višedimenzione realnosti slike. Naime, kao što scena “dijeli” tijelo psa, eliminiše kompaktnost, konzistentnost motiva i harmoniju cjelovitosti, tako ii podijeljeno tijelo ili tijelo “u nastavcima”, u kontinuumu, vrši ekstenziju same slike, ona osvaja i zaprema okolni prostor “iz dva pravca”, kompletira sebe u nelinearnoj dimenziji postojanja. Slika kao da se zarotirala oko sopstvene ose sa mogućnošću da zahvati ono što joj se nađe na putu multiplikujući svoje planove, udvajajući dimenzije svoga postojanja. Konačno, pas postaje ornament, dekorativna šara kao aktivna pozadina slike ili podloga za slobodno kruženje znakova. Pozadine prizora, svijet mas medija i subkulturnih fenomena, ambijent townscapea imagritovskog landscapea, ono što je aktivno životno okruženje i što je citat iz istorije umjetnosti, izmjenjive vrijednosti kao refleks brze promjene uzora, idola i referentnih vrijednosti, postaju privilegovane zone, poprišta jednog moćnog procesa, slobodnog, alternativnog kombinovanja, spajanja, “sparivanja”, pretapanja figura i oblika, znakova i slika. Na jednoj od ranijih slika, Đuranovićev junak na majici nosi scenu iz stripa: to je slika aplicirana na tijelo. Sada se ista scena “podiže”, maksimalizuje do dimenzija full pozadine, to je blow up strip-kadra kao background, kao slika na koju se sada aplicira figura. Tako slika “nosi” tijelo figure kao svoju aplikaciju i tijelo figure se samo stukturira kao slika. Otud i izmjenjivi identiteti, rotirajuće pozicije likova, autentičnih kreacija umjetnika i replika masmedijskih zvijezda, animiranih junaka poput Beavisa & Buttheada. Oni dejstvuju kao istinski partneri, oni počinju jedni drugima da legitimišu pravo na postojanje, jedni drugima da pariraju (ili se uparuju) jednakovrijednom ubjedljivošću i identičnim modusom postojanja. “Leteći automobili” nisu vozila odvojena od tla, objekti u pokretu, figure u kretanju, u letu. Ta je pokrenutost iluzivne prirode, ona je produkt režiserske postavke ili montažnog postupka, prividnog aktiviranja statičke pozicije objekata i aktera radnje pokretnom pozadinom, scenografijom kao simulakrumom “autentičnog isječka života”. Kao u nekadašnjem kinematografskom postupku, u studijskim snimcima situacija i akcija, takozvanoj rear projekciji, događaji i akteri se animiraju njihovim apliciranjem na nasnimljene pozadine, oni se aktiviraju rekontekstualizacijom i artificijelnom ambijentalizacijom. Nekada vidni “rezovi” između autentičnog i živog i na drugoj strani artificijelnog i montiranog danas postaju kompjuterski “ispeglani” spojevi koji eliminišu nepovrjedivost diobene zone između faktičkog i virtuelnog.
Roman Đuranović je rođen 1969. godine u Doboju (BiH). Studirao na ALU u Sarajevu, diplomirao na FLU na Cetinju. Više puta izlagao samostalno, kao i u okviru grupnih izložbi (Podgorica, Cetinje, Ljubljana, Skoplje, Budva, Beograd, Drezden, Berlin, Barselona, Novi Sad). Član je ULUCG-a.
Iz projekta
.jpg&url=https://akademija-art.hr/2020/01/04/roman-uranovi-lifestyle/&description=Roman%20Đuranović:%20Lifestyle){kind=link}